"yıllardır felsefe dersi veriyorum, ömrüm üniversitelerde felsefe öğretimiyle geçti. 50 yıldır felsefe okutuyorum. sınıfa girdiğimde eğer yeni gelmiş bir öğrenci varsa hâlâ aynı şeyi yaparım. onlara derim ki, neden felsefe okumak istiyorsunuz? önce onları korkuturum. onları uyarırım, felsefe tehlikelidir derim. amacım sadece korkutmak değildir. gerçekten felsefenin tehlikeli olduğuna inanırım.
felsefe tehlikelidir, zorlu bir vadidir, burada bir garanti yoktur. buranın sigortası yoktur. insana şüphe gelir, bu bazen inkâra sebep olur bazen şaşkınlığa düşürür, insanın düşüncesinde çok ağır değişimler yaratır. elbette bu, gerçekten felsefe okuyanlar için geçerlidir. felsefe terimlerini öğrenmek isteyenler için bir tehlike yoktur. derdi felsefe terimleri öğrenmek ve onları harcamak olan biri için hiçbir tehlike yoktur. tabii böyle biri için felsefenin tehlikesi olmadığı gibi faydası da yoktur.
öğrencileri, felsefenin tehlikeleri konusunda uyardıktan sonra şu cümleyi de eklerim: büyüklük tehlikededir. dikkat edin, büyüklük tehlikededir... "tehlike adamı" olmayan insan büyük de değildir. rahatına düşkün bir insansa yalnızca rahat etmek istiyorsa gider evinin bir köşesinde oturur, yer, içer, ona bir tehlike dokunmaz; ama o insan büyük de olamaz. insan tehlikesiz büyüyemez. aslında hayat bir tehlikedir. hayatı iyi kılmak tehlikelidir. tehlikesiz insan büyük olamaz. felsefe insanı bozup yok edebilir; ama eğer yaparsa da çok iyi yapar. eğer insanı inşa ederse çok iyi inşa eder!
evet, filozof, ârif ve bilge bir insan diğer sıradan insanlardan çok daha büyüktür. bunlar arasında kıyaslama/karşılaştırma bile yapılamaz."
der dinâni... son paragrafıyla platon'un şu lafına selam eder bir bakıma; "ya filozoflar kral olmalı, ya da krallar filozof..." -
(#2295734)
not:
(#4182157)