yaklaşık bir saat önce ailecek çay içiyor, sohbet ediyor ve bir yandan da "açık olsun" diye açılmış eşkiya dünyaya hükümdar olmaz adlı bir diziyi izliyorduk. dizideki iki karakter araba vasıtasıyla bir yoldan geçiyorlardı ve babam da bu sahne üzerine "sanki ben bu yoldan gittim" yorumunda bulundu. komik olduğunu sanan ablam da gülerek kendince "peki geri geldin mi?" diye bir espri yaptı.
"peki, geri geldin mi?"
ilk duyulduğunda çok basit ve saçma bir cümle gibi geliyor kulağa fakat düşününce çok garipleşiyor. günümüzde insanlar hep bir yere gidiyor fakat geri gelmeyi hiç kimse başaramıyor. hep bir yerlere gidiyoruz; okula gidiyoruz, tatile gidiyoruz, işe gidiyoruz, yola çıkıyoruz, o yoldan hiç dönmüyoruz.
ne olursa olsun sürekli gidiyor bir şeyler; emekler gidiyor, yaş alıp gidiyor başını, yol gidiyor, iyi/kötü gidiyor işte. fakat ne giderse gitsin insan hep aynı kalıyor.
diyelim ki mahmut bodruma gittiğini anlatıyor, "ben oraya gittim" diye atılıyor, bahsedilirken bodrumdan; "ben oradan döndüm" demiyor. acaba diyorum insanların ilgisini hep "gitmek" mi çekiyor?
monotonlaşan hayatta mesele kürkçü dükkanından gitmektir, kürkçü dükkanında kalmak veyahut kürkçü dükkanına geri dönmek muhakkak olduğundan dolayıdır belki "gitmeye" odaklanmıştır bütün insanlar.
peki bu hayattan gitmek; kürkçü dükkanına dönmek midir? evet, dönmektir. yaşam diye adlandırdığımız şey bir yer değil, upuzun bir yoldur. kürkçü dükkanından çıkıp gittiğimiz yolda kaptığımız hisler ve bize kattıkları; yaşamdır. bizi biz yapan "kürkçü dükkanı" değil, kürkçü dükkanından gitmeyi göze alabilmektir.
gitmek, öğrenmeye kalkışmaktır fakat dönmek çok daha yüce bir kavramdır. dönünce bilmiş olur insan, dönünce "yaşamış" olur insan. yani aslında mesele "dönmektir". gitmenin cesaretini dönerek yüceltir ve tasdik ederiz.
sorun da tam da buradadır. gitmeye herkes kalkışırken dönmek her yiğidin harcı değildir. dönmekten kastım bir noktadan çıkıp doğrusal bir hareket yapıp aynı şekilde o doğru üzerinden geri dönmek değil; bir noktadan çıkıp dairesel bir hareket yaparak geri dönmek bahsettiğim. yani gidilen yoldan aynı şekilde geri dönmek değil; farklı bir siz olarak dönmektir olayın çözüm noktası.
uzun lafın kısası arkadaşlar, insan gitmesiyle kalmamalı üstüne dönmelidir de. ne giderse gitsin insan hep aynı kalmamalı, değişmeli ve "gerçekliği" öğrenmelidir.