yaklaşık 150 yıl türk hanedanların ve 150 yıl çerkes hanedanların yönetimi altında olmak üzere iki farklı dönemi vardır. yönetim kadrosunun kölelerden oluşması "her ne kadar günümüzde düşlenilen zenci köleliği kavramı gibi bir kölelik kavramı olmasa da" dünya tarihinde memlük devletini eşsiz kılar.
türkiye adının resmi olarak ilk kullanıldığı ülke olması pek doğru değil. eski ülkelerde resmi ve katı bir devlet adı kavramı yoktu. memlükler,
devletül türkiyya olarak anılmış, ancak burci hanedanının yönetimi sırasında devletül burciyya olarak da bilinmiş. ya da bahri hanedanı altında iken de devletül bahriyya dendiği olmuş. yani eski ülkelerde uyrukdan daha çok hanedan önemli olduğu için resmi bir ad kurumu pek gözlenmiyor.
devletül türkiyya arapça türk devleti demek, ki zaten çok daha öncesinde türk kağanlığı diye bir devlet kurulduğu için ilk sayılamaz. burada kullanılan türkiye adındaki -iyya kısmı aslında arapça aitlik gösteren bir ek. yani günümüzdeki gibi adlaşmış bir sözcük değil, ülkenin o dönem türkler tarafından yönetildiğini belirten bir kullanımı var.
memlükler, yeniçeri benzeri müslüman olmayan erkeklerin askerlikte kullanıldığı bir kurum. memlük de köle benzeri bir anlam taşıyor zaten. zamanla bu türk asker köleler yönetimde başa geçerek ülkenin sahibi oluyorlar. daha sonra ise o dönemde artık çoğu türk, müslüman olduğu için pazarlarda askere alınıp memlük yapılacak türk köle sayısı azalıyor, bunlar da o dönem pazarda bol bulunup çok ucuz olan çerkesleri memlük almaya başlıyor ve bir süre sonra çerkes memlük hanedanları ülkeyi yönetmeye başlıyor ve bu ülke yıkılana kadar sürüyor.
en kaba tabirlerle memlükler bu. tarih derslerinde yavuzun yendiği devlet olarak kısa bir yer alıyorlar ancak bence hem dünya, hem de türk tarihindeki çok ilginç ve önemli ülkelerden biri.