türkçe'nin yaşının 8500 yıl geriye gittiği çoğu görüş tarafından kabul görmüştür. dünyanın en eski, belki de ilk dillerinden birisidir. hala tartışmalı olsa da türkçe, ural altay dil ailesinin altay koluna mevcuttur. moğolca, japonca, korece, macarca, fince gibi dillerle akrabadır.
türkçe'nin ilk yazılı izlerine sümer tabletlerinde rastlanmış, sümerce'de tam 168 türkçe kelime tespit edilmiştir. bir zamanlar sümerliler'in türk kökenli olduğu düşünülse de şu an böyle bir görüş birliği yok. fakat türkler'in, sümerliler'le nasıl etkileşime girdiği bir muamma. bulundukları coğrafi konumun uzaklığından dolayı bu kafa karıştırıcı bir durum. sümerliler, pek çok kavme iz bıraktığı için bir şekilde türkler'e de etki etmiş, türkler'de onları etkilemiş olabilir. ve şahsi fikrime göre bu da bir ihtimal ticaret ile gerçekleşmiş olabilir.
tarihte ilk türkçe yazılı belge ms 687-692 yıllarına tarihlenen çoyr yazıtlarıdır. çoyr yazıtlarının, diğer ülkelerin ilk belgelerinden çok çok daha önce yazıldığı tespit edilmiştir.
türkçe erken devirlerde eski doğu türkçesi ve eski batı türkçesi diye adlandırılan iki kola ayrılmıştır. bizim konuştuğumuz türkçe batı (eski oğuz) türkçesinin batı koluna aittir.
türkçe belgelerle izlenebilen 1350 yıllık sürede 13 alfabe ile yazılmıştır.
ilk alfabemiz köktürk alfabesi. türkçe seslerin karşılığını verebilen kullandığımız latin alfabesiyle birlikte en iyi alfabe. 26 harften oluşmaktadır. tarihi 2500 yıl gerilere dayanmakta. alfabenin kökeninin nereden geldiği tam bilinmemekle birlikte bu konuda pek çok görüş ayrılığı vardır. iskandinavlar'ın ve germenler'in kullandığı runik yazıdan doğduğu ya da grekçe ile ilişkisi olduğu veya yunan yazı sistemiyle ilişkisi olduğu ya da sami dillerden etkilendiği veya türk damgalarından ortaya çıktığı vs. vs. gibi görüşler vardır.
kullandığımız alfabeler sırayla şöyle; köktürk alfabesi, mani alfabesi, soğut alfabesi, uygur alfabesi, brahmi alfabesi, tibet yazısı, süryani alfabesi, ibrani alfabesi, ermeni alfabesi, grek alfabesi, arap alfabesi, kiril alfabesi ve
latin alfabesi'dir. bunların pek çoğu din dolayısıyla kullanılmış alfabelerdir. en uzun kullanılan alfabe ise arap alfabesi'dir. ardından uygur alfabesi gelir. öyle ki uygur alfabesi fatih ve ikinci bayezit devrinde dahi osmanlı sarayında bilinen ve kullanılan bir yazı sistemiydi.
latin alfabesine geçiş ise şöyle gerçekleşir. arap alfabesinin türkçe'nin ses sistemini karşılamadığını ilk kez 17. yüzyılda katip çelebi dile getirir. bu tartışma tanzimatla birlikte artmaya başlayarak içlerinde ömer seyfettin, ali canip, ziya gökalp, halide edip adıvar, reşat nuri güntekin, yakup kadri karaosmanoğlu gibi yazarlar ve yahya kemal beyatlı ile mehmet akif ersoy'un da bulunduğu şairlerin dilde sadeleşmeyi savunmasıyla alfabe değişikliği tartışmaları daha çok artar.
en sonunda 1926'da bakü'de yapılan türkoloji kongresi'nde bütün türkler'in latin alfabesini kabul etmeleri yönünde alınan tavsiye ile türkiye hükümeti latin harflerini olduğu gibi almayıp, türkçe'nin yapısına uygun yeni harflerin oluşturulduğu türk alfabesini 1 Kasım 1928'de kabul eder.
fakat diğer türk devletleri 1938'den itibaren rusya'nın zoruyla latin alfabesini bırakıp kiril alfabesine geçer. daha sonraki yıllarda bağımsızlıklarını kazanan türk devletlerinin bir kısmı kiril alfabesine devam etse de bir kısmı latin alfabesine dönüş yapar.
türkçe dilleri arasında türkiye türkçesi en çok konuşulan türkçedir.
türkçe'nin pek çok sınıfı ve lehçesi olduğu gibi şimdi bunlardan bahsedersem bu entry akşama kadar devam eder. fakat dilimizin genel tarihi budur.
şuraya da edebiyatımızda bilinen ve uygurlardan kalan ilk aşk şiirini ekleyeyim. şiir aprınçur tigin'e aittir.
kasınçıgımın öyü kadgurar men
kadgurdukça
kaşı körtlem
kavışıgsayur men.
meali: yavuklumu düşünür dertlenirim
dertlendikçe
kaşı güzelim
kavuşmak isterim.
eksik ya da yanlışım varsa affola.