türkçe çevirisi: türk dili söz dizimi cevheri kitabı, türk dilinin en eski sözlüğü
divanu lügati't-türk'ün yazarı
kaşgarlı mahmud'un türkçe dilbilgisi içerikli olduğu varsayılan kitabı. kitap günümüzde halen bulunamamıştır.
dil bilimci
besim atalay divanu lügati't-türk'ün birinci cildinin on birinci sayfasının dipnotunda bu kitabın varlığına dair bir delili şu sözlerle savunmaktadır: "kaşgarlı mahmud'un kitabu cevahirü'n nahv fi lugati't türk adında bir kitabı daha varmış. Bunu divanda kendisi söylemektedir. bununla beraber bu kitap henüz ele geçmemiştir. bulunacak olursa dilimiz ve kültürümüz için büyük bir kaynak ve kazanç olacaktır."
unesco tarafından kaşgarlı mahmud yılı olarak belirlenen 2008 yılında
avrasya yazarlar birliği tarafından kitabın bulunması için bir çalışma başlatılsa da kitap bulunamamıştır.