Ebbinghaus, 24 Ocak 1850 tarihinde Almanya’nın Barmen kentinde doğdu. Babasının zengin lüterci bir tüccar olmasından dolayı Lüterci olarak yetiştirildi ve şehir merkezindeki okulda okudu. 17 yaşında tarih ve filoloji okumayı planladığı Bonn Üniversitesi’ne girdi ama buna rağmen zamanla felsefeye ilgi duymaya başladı. Ancak eğitimi, 1870 yılında başlayan Fransa-Prusya Savaşı’nda Prusya ordusuna katılmasıyla kesintiye uğradı. Fakat bir sene sonra eğitimine devam etti ve 16 Ağustos 1873’te doktora derecesini aldı.
Ebbinghaus, eğitimi sırasında bilinçdışı üstüne bir tez hazırladı. Gustav Fachner‘in, deneysel yöntemi duyumlar ve algılarla ilgili çalışmalara uyarladığı öncü yapıtlarından etkilenip, aynı yöntemi bellek araştırmalarına uygulayarak, yüksek zihinsel süreçlerin deneysel çalışmalara konu olabileceğini gösteren ilk bilim adamı oldu.
Kendisini denek olarak kullandığı dikkatli ve eksiksiz deneylerinin sonuçlarını Über das Gedachtnis (Bellek Üstüne 1885) adlı kitabında açıkladı.
“Unutma Eğrisi“ni bulup, öğrenilenlerin toplamının, öğrenme zamanıyla doğru orantılı olduğunu gösterdi. 1897‘de ışığın ve renklerin algılanışıyla ilgili kuramını açıkladı ve zekâ ölçümüyle ilgili yeni bir yöntem tanıttı.
(bkz: ebbinghausun unutma eğrisi)