Ülkedeki yabancı menşe vatandaşlarının bir sorun halinde polis tarafından yakalanıp teslim edildikleri kurum. Bu kurumda göç uzmanları gerekli gördükleri kişiler hakkında sınırdışı kararı alıyorlar. Sınırdışı işlemi süresince de yabancı şahıs burada misafir ediliyor. (uygun görülürse ayda bir parmak izi basma şartı gibi alternatif uygulamalarla kurumdan çıkılabiliyor)
Kurum jandarma tarafından korunuyor. İçeri ziyaretçi girişi sınırlı. Sadece avukat, anne, baba, kardeş, çocuk ve eş girebilir. 09.00-17.00 arası çalışıyor. Cezaevi gibi akşam gitmeyi düşünmeyin sakın.
Genel olarak geri gönderme merkezlerinde şartlar değişken ve kötü. Merkezlere gelen negatif insanların eylemleri personellerin davranışlarına da yansıyor. Bir süre sonra negatif tutum kalıcı oluyor.
Geri Gönderme Merkezi misafirhane olarak geçiyor. Lakin cezaevi şartlarına daha yakın.
Gittiğim geri gönderme merkezleri arasında fiziksel şartlar ve düzen olarak en çok Ankara Akyurt Geri Gönderme Merkezi'ni beğendim. Daha profesyonel bir kurum. Nizamiyeden ön salona giriyorsun. İçeri girdiğinde numaramatikten sıra alıyorsun ve sıran geldiğinde kartınla turnikeden geçip görüş odalarına giden alana gidiyorsun. Orada sizinle ayrı bir personel ilgileniyor. Dosya ve görüş için bilgileri alıyor. Görüşme odalarında temas yok. Mikrofon ile konuşuyorsun. Bekleme salonu ve misafir lavabosu var. Yine basit bir iş ise, Ön salonda dilekçenizi verebilirsiniz.
Mesela Selimpaşa Geri Gönderme Merkezi'ni ele alalım, çok uzak bir noktada ve oraya gelenler için lavabosu yok. Bekleme salonu yok. Ciddi bir sorun. Personel eksikliği de var. Birkaç aya kadar Evrak teslim etmek için bile saatlerce bekleyebilirdin. Şahsın içeride olduğunu sorgulamak için de aynısı geçerli. Şimdi kapıya bir konteyner konuldu. Bir personel var. En azından evrakları teslim ediyoruz hızlıca. Yabancı orada mı değil mi sorguluyoruz.
Kocaeli Gündoğdu Geri Gönderme Merkezi ise üst aramasına takmış durumda. Başka geri gönderme merkezlerinde telefonu bırakıp giriyoruz. Kocaeli ise Südyen telindeki metal yüzünden içeri almıyor.
Geri Gönderme Merkezlerinde müdürlerin çok önemli rol aldıklarını düşünüyorum. Müdürlerin önlemleri ile hem personel hem ziyaretçi rahat edecek. Sağlıklı bir iletişim imkanı olacak. Bu konuda en iyi örnek Tuzla Ggm. Bir sene önceki Tuzla Geri Gönderme Merkezi ile bugünkü kurum arasında çok radikal iyileştirmeler var. Lakin orası da sevk merkezi oldu. Şimdi erkekler için Arnavutköy Geri Gönderme Merkezi üzerinden dönmeye başladı. Orası da bambaşka bir olay. Ne diyebilirim ki taş yerinde ağırdır. Kocaeli geri gönderme merkezi ise daha baskıcı önlemler alıyor. 2021deki Kocaeli ggm daha güzeldi.
Orta ve Doğu Karadeniz'de de Geri Gönderme Merkezi açığı olduğunu düşünüyorum. Belki birkaç yıl içinde Samsun'a da bir Geri Gönderme Merkezi açılır. Kim bilir.