ahmed bin mahmud yükneki'nin kitabıdır.
günümüz diliyle atebetü'l hakayık gerçeklerin eşiği adıyla günümüz türkçe'sine uyarlamış.
kutadgu bilig'den yarım yüzyıl kadar sonra kaleme alınmış bir
ahlak ve
öğüt kitabı olan atebetü'l hakayık'ı, türkçe'nin bugüne kadar ki en büyük sözlüğünü
ötüken türkçe sözlük yazmış olan
yaşar çağbayır, günümüz türkçesine aktarmıştır.
''ey dost, bilgi sahibinin izinden yürü. eğer konuşursan, sözünü bilerek söyle.
cömert adamı öv, eğer öveceksen.
cimriye ise en sert yay ile okunu nişan al.''
(bkz: çömertlik ve cimrilik)
''dünya hüner ve erdem sahibi kişilere çok daha vefasızdır. hünersizler daha az cefa çeker. erdem ile talihin bir araya gelmesi ise bulunmaz nadirden daha nadirdir.''
(bkz: günümüz düzeninin bozukluğu)
''senin birliğine delil aramaya kalkışan kimse küçücük ve tek bir nesnede bile binlerce delil bulur. ben şuna kesin olarak inandım: yok iken beni yarattığın gibi yok eder ve sonra diriltirsin.''
(bkz: allah'ı ululama)