bir düşüncenin doğruluğunu sonuçlarıyla ölçer. gidişata asla önem vermez. eylemi de sağladığı yarar ölçüsünde değerli bulur.
bu görüşün temsilcisi amerikalı filozof
william james olarak kabul edilir. amerikalı olmasına şaşırmamak lazım. oradan da çıksa çıksa böyle alçakça bir akım çıkardı zaten.
tebrikler tost makinesi kazandınız
bu adam, ancak deneyden gelen bilgilerimizi geçerli saymamız gerektiğini söyler.
tek önemli olanın, olguları saymak ya da sınıflamak değil, onları değer yargılarıyla açıklamak olduğunu savunur.
kısacası; adam her şeyi değere bindirmeye çalışıyor.
delü mü ne?
"doğru" kavramını da yanlış yorumlar;
bir öğreti ancak yararlılığı ölçüsünde doğru olabilir. yani faydası olduğu için milyoner babanı öldürüp mirasına konabilirsin. bu doğru bir hareket olur. çünkü sana faydası var. "doğru" insanla birlikte değişebilen, yeni mutlak değeri olmayan bir şeydir, görecelidir.
bu görüş bugün hala amerika'da ne yazık ki geçerli. politikadan, sosyal yaşama amerikan halkının kanına işlemiş.
yaptıkları her hareket, bu düşünce kaynaklı. fayda uğruna yapmadıkları yüzsüzlük, hazırlamadıkları plan, işlemedikleri cinayet kalmadı..