doların bu seviyelere çıkması ülkelere verilen güvenirlik oylarıyla alakalı bu güvenirlik puanları 3 aşamalıdır.
1. çok önem taşır, küreselleşmenin ana kuralları benimsenmiş midir? uygulanmakta mıdır? yani neo liberal sistemin temel ilkesi olan özel mülkiyet korunuyor mu ? eğer cevap olumlu ise ülkeye o derecede bir puan verilir.
4 kasım tarihli imf belgelerinde ohal uygulamalarından kaynaklanan tedirginlik öğeleri vardı. kapatılan özel mülkiyetler, kuruluşlar suçlu olup olmadığı belli olmayan kişilerin hukuksal süreçten geçmeden şirketlerinin kapatılması 1. maddeden geçersiz not olmamıza neden oluyor. bu yüzden moody's kredi notumuzu düşürmüş buda aşağıda belitikecek iki diğer aşamayla birlikte doların yükselmesine neden olmuştur.
2. finansal sistemin çalkantılı bir ekonomik sistem oluşturduğu zaten kuruluşlar tarafındanda bilinir ve kırılganlıkların kaçınılmaz olduğunun farkındadırlar. ancak kırılganlıkların en aza indirilmiş ekonomi makbuldür. türkiye de bu açıdan son yıllarda brezilyadan sonra sistem içinde en kırılgan 2.devlet konumuna yükselmiştir. bunun temel nedeni ekonomik büyüme gerçekleşse bile bu yüksek dış açıklara neden oluyor.
3. kamu açıklarının ve devlet borçlarının ılımlı boyutlarda kalması. türkiye yıllardan beridir bu kritere göre hareket etmektedir yani kamu dengelerinin sağlanması (ülkeye giren) sıcak fon açısından önemlidir. türkiye kamu dengesi avrupa ülkelerinden bile iyi seyretmiştir. ülkeye girenicek sıcak paraya yüksek faiz verilmektedir. bu yüksek faiz ise dolaylı vergilendirme ile halktan sağlanmaktadır.
ancak genel tabloya bakıldığında özellikle 1. ve 2. aşama konusunda son yıllardaki güvensizlik 3. aşamayı anlamsız kılmakta ve tl ni dolar karşısında etmesine neden olmaktadır.