emile

ya da eğitim üzerine veya emile ya da eğitim risalesi, jean-jacques rousseau (1762) tarafından yazılan eğitimin doğası ve insanın doğası üzerine bir risaledir. rousseau tarafınca, "bütün yazılarımın en iyisi ve en önemlisi," sayılmaktadır. jean-jacques rousseau bir özgürlük filozofudur. bu bağlamda sivil toplumun çelişkilerini sorgulamış ve bu sorgulamayı gerçekleştirirken de "insan-yurttaş, doğa-toplum, kır-kent ilişkilerini" öne çıkarmıştır. onun felsefesinde insan doğuştan iyidir ama toplum tarafından asıl doğasından uzaklaştırılmış ve doğal özgürlüğünü yitirmiş bir konumdadır. rousseau'nun ereği, toplumda dolayımsız birliğin yeniden kurulması amacıyla bireylere gerçek bir toplum sözleşmesi sunarak sivil özgürlüğün sağlanmasıdır. "18. yüzyılın sonunda rousseau'nun düşüncelerinden etkilenmemiş insan kalmamıştır. bu denli büyük bir etki yaratabilmek için, en derin anlamıyla kuşağının temsilcisi ve sözcüsü olmak gerekmektedir. rousseau sıradan insanlardan biridir ve onlar arasından ilk konuşandır; halk için konuşurken kendisi için konuşmuştur." o, 18. yy'da "cumhuriyetçi" istemleri köktenci bir biçimde dile getiren ilk düşünürdür ve bu bağlamda reformist nitelikli diğer aydınlanma düşünürlerinden ayrılır. goethe'nin dediği gibi, "voltaire nasıl bir dünyanın sonuysa, rousseau da bir dünyanın başlangıcıdır." pedagoji üzerine düşünceler ancak bir psikolojiye ya da daha doğrusu bir teolojiyle belirtik bir biçimde doğrulanan bir antropolojiye dayanırlarsa anlam kazanırlar. "insan doğasının romanı" olarak adlandırılan ve mutluluğun yollarının arandığı emile'in sırrı budur. j.-j. rousseau, "insanın ilksel iyiliği üzerine bir çalışma" olarak tanımladığı bu yapıtıyla, pedagoji, dinsel duyarlılık tarihi (savoie'lı rahibin inanç açıklaması) ve doğal çevre bilinci konusunda bir çığır açmıştır. (bkz: 1000 kitap) "gerçek özgür olan insan yalnızca yapabileceğini ister ve hoşuna gideni yapar." "çocuk söz ile hiçbir şey yapmaz; onun için ancak iyi olduğunu hissettiği şey iyidir." "yineliyorum: insanın eğitimi doğduğunda başlar; insan konuşmaya başlamadan önce, işitmeye başlamadan önce çoktan kendi kendini yetiştirmiştir."

"neşeli bir insan çoğu zaman başkalarını kandırmaya ve kendi kendini avutmaya çalışan mutsuz bir insandır. bir topluluk içinde gayet güleç, gayet içten ve dingin olan o insanların neredeyse tümü evlerinde üzgündür."

J.J.R.'ya döneminde ''bir çocuk nasıl eğitilir'' diye sormuşlar. o da kalkmış ve fikirlerini yazmaya başlamış. uzunca yıllar kitabı yayınlamamış. yazdıklarının doğru olduğundan emin olmak istemiş. en sonunda demiş ki kendi kendine; ben yazayım, doğruluğu veya yanlışlığı hakkında emin olmadığımı ve eleştiri beklediğimi belirteyim. eh, böyle de yapmış! J.J.R. kendisine hayali bir erkek çocuğu yaratıp (emile), yazdıklarını onun üzerinden değerlendirmiştir. ben kitabi türkiye iş bankası yayınları'ndan tedarik ettim. toplamda 750 sayfadan oluşup, aynı konu üzerine 5 kitabın toplamıdır. bir solukta okuyorsunuz zaten. üstelik bir de kant asla günlük işlerini ne olursa olsun aksatmazmış. ancak emile'i okurken iki gün boyunca oturduğu yerden kalmadan defalarca okumuş ve dışarı bile çıkmamış. ki üzerine yazılan bir sürü düşünce çalışması da var.