i̇slamın 5 şartı olarak belirlenen maddeler bana her zaman biraz saçma gelmişti.
i̇slamın 5 şartı dediğimiz zaman islamı neredeyse çevreleyen bir çerçevenin oluşturulmasını isterdim açıkçası. kelime-i şehadeti mesela sadece söylem olarak anlamışız oradaki tevhid vurgusunu hayatımıza taşımamışız. tevhidle dine girip şirk içinde yüzmüşüz.
namaz ve oruç gibi ibadetler zaten ritüel olarak ele alınmış ve namazın da orucun da esasında tam olarak ne olduğu anlaşılmamış anlatılmamış. zekat dedikleri, hac dedikleri de zaten tamamen fecaat.
aslında bu 5 şart nasıl böyle yerleşmiş bir tahminim var benim. i̇slamın kilit taşları olduğu için falan asla değil.
-kuranda sadece 4(dört) ayette bahsedilen bir ibadetin gerçekten islamın 5 ana şartından 1 tanesi olabileceğini mi sanıyorsunuz?
-dinin elçisinin bile ömrünün sonlarına doğru ve sadece 1(bir) defa yapabildiği, müslümanların ciddi bir kesiminin ya hiç ya da ölmek üzereyken bir defa yapabildiği hac ibadetinin islamın 5 ana şartından 1 tanesi olabileceğini mi sanıyorsunuz?
sanıyorum ki iş halk açısından öyle bir noktaya gelmiş ki insanlar namaz kılarken, oruç tutarken, haliyle hac gibi kolektif bir ibadeti yaparken, ya da şeriat hukukunca verilmesi zorunlu olan bir çeşit vergilendirme sistemine dönüştürülen zekatı verirken allah'ı anar/hatırlar/zikreder olmuşlar.
sadece bu şekli ritüel ve zorunluluklarda allah'ı hatırlayan insanlar, islam denilince de akıllarına ilk olarak bu maddeler gelmiş ya da bu maddeleri makul bulmuşlar.
ey i̇nananlar! mallarınız ve çocuklarınız sizi allah'ı anmaktan alıkoymasın. kim bunu yaparsa işte onlar ziyana uğrayanlardır. (münafıkun/9)
şu ayetteki allah'ı anma işini de dergahlarda halka olup cezbe ile zikir çekme olarak anladık. hal böyle olunca ya maldan mülkten cayıp tekkelere kapandık ya da mallarımıza, çocuklarımıza daldık ve hepten allah'ı unuttuk.
bir çeşit din ile dünya işlerini birbirinden ayırdık.
din ile dünya işlerini komik bir şekilde birbirinden ayırdık.
halbuki dünyamızın içerisine allah'ı sokabilmemiz lazımdı. allah'ı anmak için geleneksel zikirden ziyade her işimizde allah'ı anıp onu hatırlayarak dünyaya yönelmemiz gerekirdi.
günde belki 5 defa, haftada 1 defa, hatta yılda 1 defa allah'ın huzuruna çıktığımızı zannetmek yerine bu dünyada her saniye onun huzurunda olduğumuzu idrak etmemiz gerekirdi.
olmadı! yapamadık! yapamadılar!
yüzyıllardır islamın da müslümanlığın da içini boşalta boşalta bu hallere düşürmüşler bu dini.
son derece gösterişli, şaşalı kılıfların içerisinde, güçlü gövdelerin, yaldızlı kaplamaların içerisinde; çürümüş, kokuşmuş, içi delik deşik edilmiş, içi boşaltılmış bir "
garip islam" anlayışı.
evet bu kavramı ben buldum. "garip islam."
i̇slam tarihinin ciddi bir kesiminin özetleyen kavramın karşılığı bu:
garip islam.
garip bırakılmış islam.
aslında biliyorum bu 5 şart da son derece muntazam ilkeler üzerine kurulmuş. belki de gerçekten peygamberimizin bu 5 şart üzerine olan hadisi doğrudur. yani yanlış anlaşılmasın bu 5 şartın bir mantığı var.
allah'ı ve resulüne iman edip tevhidi esas almak, her gün namaz kılmak, her yıl 1 ay oruç tutmak, her yıl en az 1 defa zekat verip ömürde 1 defa hacca gitmek şeklinde bir kapsayıcılığı var.
ama işte yukarıda açıkladığım şekilde bir sapma ve çarpıklık da bir realite olarak gözümün önünde duruyor. i̇nsanlara bu 5 maddeyi islamın en temel 5 şartı olarak empoze edip ezberlettiğimiz zaman insanlar artık bu 5 şart dışında hayatlarında dine yer vermiyorlar.
din bu 5 şartın dışına çıkamaz oluyor. allah namaz, oruç, hac zamanı dışında bir türlü hatırlatılamıyor.
i̇nsanlar cuma çıkışlarında bankalardan faize yatırdıkları paralarını çekmeye gidebiliyorlar.
i̇nsanlar namaz aralarında olmadık pislikleri son derece olağan olarak yapabiliyorlar.
namaz kötülüklerden alıkoyar ayeti neden müslümanlarda işe yaramıyor sanıyorsunuz?
neden cemaat üyeleri kabede bile birbileriyle yumruk yumruğa kavgaya tutuşabiliyor sanıyorsunuz?
allah maun suresinde "o namaz kılanlara yazıklar olsun" derken neye dikkat çekiyor sanıyorsunuz?
i̇badetlerin içi boşaltılınca bir işe yarayacak mı sanıyorsunuz?
benim tam olarak neye dikkat çekmeye çalıştığımı birileri anlamıştır umarım.
vallahi bu dini hayata indireceğiz, başka yolu yok! vallahi de tatbikini yapacağız başka yolu yok!
neyse i̇slamın şartları kurandır!
ama illa ezberletilecek bir kaç maddelik manifestolar, bireylere özel kılavuzlar gerekiyorsa şayet herkes bir kaç madde sıralayabilir. sıralamalıdır.
az önce isra ve araf surelerini okudum. o iki sureden 2 pasaj bırakmaya çalışacağım. i̇slamın temel ve evrensel şartlarından bir tutam doz.
genel hatlarıyla bir kaç maddelik gerçek islamdan kesitler:
***15 madde/ayet***
onlar bir kötülük yaptıkları zaman: "babalarımızı bu yolda bulduk, bunu bize allah emretti." derler. de ki: "allah kötülüğü emretmez. allah'a karşı bilmediğiniz şeyleri mi söylüyorsunuz?" (araf/28)
de ki: "rabbim bana adaleti emretti. her mescidde yüzünüzü o'na doğrultun ve dini yalnız kendisine has kılarak o'na yalvarın. i̇lkin sizi yarattığı gibi yine o'na döneceksiniz." (araf/29)
(o) bir topluluğu doğru yola iletti, bir topluluğa da sapıklık hak oldu. çünkü onlar, şeytanları allah'tan başka dostlar tuttular ve kendilerinin de doğru yolda olduklarını sanıyorlar. (araf/30)
ey âdemoğulları! her mescide gidişinizde güzel giysilerinizi giyin ve yiyin, için, fakat israf etmeyin, çünkü allah israf edenleri sevmez. (araf/31)
de ki: "allah'ın kulları için çıkardığı zinetleri ve tertemiz rızıkları kim haram kılmış?" de ki: "bunlar, bu dünya hayatında inananlar içindir, kıyamet gününde de yalnız onlara mahsustur". i̇şte böylece biz âyetleri bilen bir topluluğa uzun uzun açıklıyoruz. (araf/32)
de ki: "rabbim, sadece fuhşiyatı, onun açık ve gizli olanını, günahları, haksız yere isyanı, haklarında hiç bir delil indirmediği şeyleri allah'a ortak koşmanızı ve allah hakkında bilmediğiniz şeyleri söylemenizi yasaklamıştır". (araf/33)
rabbin kesin olarak şunları emretti: ancak kendisine ibadet edin, anne ve babaya iyilik edin. onlardan biri veya her ikisi senin yanında yaşlanırsa, sakın onlara "öf" bile deme ve onları azarlama. i̇kisine de tatlı ve güzel söz söyle. (i̇sra/23)
rabbiniz içinizden geçenleri çok iyi bilir. eğer iyi kimseler olursanız elbette allah çok tevbe edenleri bağışlayıcıdır. (i̇sra/25)
akrabaya, yoksula ve yolda kalmışa hakkını ver. bununla beraber malını saçıp savurma. (isra/26)
zinaya da yaklaşmayın, çünkü o pek çirkindir ve kötü bir yoldur. (i̇sra/32)
haklı bir sebep olmadıkça, allah'ın öldürülmesini haram kıldığı canı öldürmeyin. kim haksız yere öldürülürse, biz onun velisine bir yetki verdik. o da öldürmede aşırı gitmesin. çünkü ona (dinin kendisine verdiği yetki ile) yardım olunmuştur. (isra/33)
ölçtüğünüz zaman tam ölçün ve doğru terazi ile tartın. bu hem daha hayırlıdır ve sonuç itibariyle de daha güzeldir. (i̇sra/34)
bir de hiç bilmediğin bir şeyin ardına düşme! çünkü kulak, göz, gönül, bunların her biri yaptıklarından sorumludurlar. (isra/36)
yeryüzünde kibir ve azametle yürüme! çünkü sen asla yeri yaramazsın ve boyca da dağlara erişemezsin. (i̇sra/37)
i̇şte bunlar, rabbinin sana vahyettiği hikmetlerdendir. sakın allah'la beraber başka bir ilâh uydurma. aksi halde kötülenmiş ve allah'-ın rahmetinden uzaklaştırılmış olarak cehenneme atılırsın. (isra/39)