patent

bir buluşun veya o buluşu uygulama alanında kullanma hakkının bir kimseye ait olduğunu gösteren belge.

bir ürün, buluşun sahibi tarafından tüm haklarına sahip olduğunu gösteren belge.

konusu buluş olan sınai mülkiyet hakkıdır. buluş ise teknik alana ilişkin bir probleme çözüm getiren fikirlerdir. bir buluşun patent alabilmesi için yeni ve sanayiye uygulanabilir olmasının yanında tekniğin bilinen durumu aşması yani ortalama bir uzman tarafından kolaylıkla çıkarılamayacak olması şartı da aranır. buluş eğer dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamışsa yenidir, kamuya sunulduğu andan itibaren 12 aylık bir süre söz konusudur. bu süre içinde buluş sahibi patent hakkı için türk patent enstitüsü'ne başvurmalıdır. burada tpe gerçek hak sahipliğini incelemez, yalnızca şekil şartlarına bakar. eğer şekil şartları tamamsa belli bir süre verir ve bu süre içerisinde araştırma raporu getirmesini ister. araştırma raporunu tpe tarafından yetkilendirilmiş uluslararası geçerliliği olan firmalar yenilik ve buluş incelemesi yaparak hazırlar. bu aşamadan sonra başvuru sahibinin tercihine göre koruma süresi 7 yıl olan incelemesiz patent ya da koruma süresi 20 yıl olan incelemeli patent hakkı verilir. bu süre başvuru tarihinden itibaren başlar.

bir buluşun ya da o buluşu uygulama alanında kullanma hakkının bir kimseye ait olduğunu gösteren belge. daha çok icat ya da buluş yoluyla ortaya çıkan ürünlere verilir. ilk kez 15. yüzyılda italya’da uygulanmaya başladı ve buradan da bütün avrupa’ya ve daha sonra tüm dünyaya yayıldı. bu belgeyi bir ürünün alabilmesinin ön koşulu; bir yenilik taşıması, daha önce hiç kimse tarafından tasarlanmamış ve uygulanmamış olmasıdır. patentler bir tür mülk sayılır. patent sahibi, ürününün kullanım haklarının hepsini ya da bir kısmını, bir lisans belgesiyle bir başkasına kiralayabilir ya da satabilir. böyle bir lisans sözleşmesine sahip olmayan bir başkası tarafından ürünün kullanılması durumunda, kişi yasalar karşısında suç işlenmiş sayılır. bu gibi durumlarda, patent sahibi bu kötüye kullanmanın tekrarını önlemek ve uğradığı zararın karşılığında tazminat elde etmek üzere mahkemeye başvurabilir.