müsadere

osmanlılarda ölen devlet adamlarının malına el koyma geleneği.

osmanlı imparatorluğu'nda devletin, haksız kazançla zengin olmuş görevlilerin mallarına istediği zaman el koyabilmesi usulüdür. 17. yüzyıldan itibaren ölen veya idam edilen yüksek dereceli memurların da mallarına el konulmaya başlanılmış fakat bu uygulama 2. mahmut tarafından kaldırılmıştır.

müsadere kamu görevlilerinin haksız yollarla elde ettikleri gelir veya emlağın tamamına ya da bir kısmına devletin el koyması. bu uygulama islam devletlerinin hepsinde görülmüştür. peygamber döneminden beridir.

t:Haksız kazançla elde edilen mala devletin el koymasıdır. Osmanlı Devleti'nde sebepsiz zenginleşme sonucu kazanılan paraya el koyulurdu.Büyük miktarda parasal fark olmadığında -küçük açıklar olduğunda- devlet kişiyi ölene kadar takibe alır,öldükten sonra cenazede veya sonrasında malına el koyardı. Bazı durumlarda ise kaçırılan para harcanmışsa kasap yöntemi uygulanırdı.Bu yönteme göre geneli Kayseri'de açılmış olan kasaplarda çalışılıyordu.(Kayseri-Sivas-Tokat) Kişi devletten aldığı malı ucuza satmak zorundaydı.Böylece hem kasap zarar ediyor,hem halk uygun fiyata et alıyordu.Bu yüzden günümüzde de Kayseri ilinde kasapçılık(sucuk,pastırma vs.işleri) gelişmiştir. Müsadere sistemi 2.Mehmet(Fatih) devrinde başlamış ilk olarak sadrazam Çandarlı Halil Paşa'ya uygulanmıştır.Daha sonraki yıllarda ise 2.Mahmut tarafından özel mülkiyet ihlali gerekçesi ile kaldırılmıştır.O zamana kadar para saklamak yasaktır,evinizde bir küp altın var ise yarısı devletindir.Bu yüzden eski Türk filmlerinde de sık sık tarlaya gömülen altın küplerine rastlarız.Depremlerden sonra ise Osmanlı Devleti tarlalara memur yollar,araştırma yapmalarını isterdi ve tarlalarda sıkça altına rastlanırdı. Aynı zamanda Osmanlı Devleti'nde aşırı önemli bir durum olmadığı sürece yatak odasına girilmediği için geçmişten günümüze kadar gelen bir gelenek ile değeri olan şeyler yatak odasında saklanır.Sonuç olarak müsaderenin varlığında özel mülkiyet anlayışının gelişmediğini görebiliriz.