karadeniz'in türkleşmesinde rol oynamış türk boyu. diğer adıyla kumanlar. kıpçakların sarı saçlı, mavi ya da yeşil gözlü oldukları bilinir. bu yüzden türk boyları içinde en yakışıklı olanı olarak kabul edilirler.
ruslarla yaptıkları mücadeleler ''igor destanı''na, oğuzlarla yaptıkları savaşlar ise dede korkut hikayelerine konu olmuştur.