Adını iki şehrin,
Budin ve
Peşte'nin birleşiminden alan
Macaristan'ın başkenti. Budin/Buda'nın adının
Attila'nın kardeşi ve
Avrupa Hunlarının (en azından bir kısmının) hükümdarı
Buda/
Bleda'dan geldiği iddiası mevcut. Peşt/Peşte de muhtemelen
Slavcadan gelmekte imiş anlamı da mağara, kayalık çukur demek.
Tuna Nehri'nin doğu yakasındaki Peşte 1526'da, batı yakasındaki Budin ise 1541'de
Türklerce fethediliyor. Takriben 150 yıl boyunca, Tuna Nehri'nin sağladığı ulaşım avantajıyla da, şehir güzel güzel yönetiliyor. 19. yüzyıldaki sanayi atılımını saymazsak şehrin adamakıllı büyüdüğü, memur ve ıslah edildiği bir dönem. Muhtemelen Türk-
Osmanlı tipi bir şehir görünümünde olan en uçtaki kentti. Daha sonra
Avusturyalılara
(bkz: Habsburglar) kaybediyoruz bu güzelliği. 17. yüzyılın bitişinde
Bursa,
Selanik,
Edirne,
Sofya gibi görünen bu şehir birkaç yıla tüm o camileri, mescitleri, hamamları, hanları kaybedip daha ziyada çakmanın da çakması bir
Berlin,
Viyana,
Münih gibi görünmeye başlayacaktı. Zaten sonra bu imparatorluğa meşhur
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu denilecektir ama
Macarların bu imparatorlukta ne etkisi vardır tartışılır.
Galler Prensine neden Galler Prensi deniyorsa o yüzden aslında.
Ayrıca şehir, Avrupa'nın hatırı sayılır
Yahudi nüfusuna ev sahipliği yapan şehirlerden birisidir. Ben görünce çok hoşuma gitmişti, eskiden buraya bu Yahudi nüfusu nedeniyle "
jewapest" denirmiş. Tabii daha sonra
Almanlar büyük kısmını öldürüyor. Şehir iyice tatsızlaşırken bir de komünist yavşaklar geliyorlar.
Sovyetler, Macarları Doğu Bloğu'nda tutmak için çok çabalıyor ama nafile. İnsanları oldukça eğitimli, çağdaş ve dünya ile uyumlu insanlar, zor yani. Ayrıca ilginçtir bu dönemlerde
Finlandiya ile birlikte "
Turancılık" anlayışının kendine yer edindiği gayrı-Türk ülkelerden birisidir Macaristan. Üçüncüsü de var,
Japonya :D
Son olarak, iki şehir yavaş yavaş yek vücut olmaya başladığında büyük olan şehir Peşte olduğu için bu şehre
Peştebuda deniyormuş. Fakat haritalarda solda Buda, sağda Peşte yazdığı için şehrin adı Budapeşte oluvermiş :D Çok seviyorum bu şehri, başlığı görünce dayanamadım yazdım. Elinde imkân olup gitmeyen varsa çok şey kaçırıyor.