14 şubat

--- spoiler --- sevgililer günü, her yılın 14 şubat günü birçok ülkede kutlanan özel gündür. kökeni, roma katolik kilisesi'nin inanışına dayanan bu gün, valentine ismindeki bir din adamının adına ilan edilen bir bayram günü olarak ortaya çıkmıştır. bu sebeple bazı toplumlarda "aziz valentin günü" (i̇ngilizce: st. valentine's day) olarak bilinir. valentine kelimesi, batı medeniyetlerinde hoşlanılan kişi veya sevgili anlamlarında da kullanılır. günümüzde, bazı toplumlarda sevgililerin birbirine hediyeler aldığı, kartlar gönderdiği özel bir gün olarak devam etmektedir. tahminlere göre 14 şubat günü, tüm dünyada 1 milyar civarında kart gönderilmektedir. bunun yanı sıra hediye alımlarından kaynaklı piyasada satışlar artmaktadır. şubat ayı bereket festivalleri 1712 yılına ait i̇sveç almanağında 14 şubat valentine olarak belirtilmiş şubat ayı ortasının aşk ile ilişkisi antik çağlara dayanmaktadır. antik yunan takvimlerinde, ocak ayı ortası ile şubat ayı ortasının arasında kalan zaman gamelyon ayı olarak adlandırılmıştı ve zeus ile hera'nın kutsal evliliğine adanmıştı. antik roma'da 15 şubat, bereket tanrısı lupercus'un onuruna, lupercalia günü olarak kutlanmaktaydı. bu günde, lupercus'un din adamları tanrıya keçi kurban ederlerdi. daha sonra kafalarının üstüne koydukları bir parça keçi derisi ile lupercus'u simgeleyerek, roma sokaklarında koşturup, karşılaştıkları herkese dokunurlardı. genç kızlar gönüllü olarak ileri atılır ve bereket tanrısının dokunuşundan paylarını almaya çabalarlardı. i̇nanışa göre bu dokunuş sayesinde doğurganlıkları kolaylaşacaktı. lupercalia bayramının arifesi olan 14 şubat'ta genç erkeklerin genç kızların isimleri yazlı kura çekerek bayram boyunca 'çift' olma alışkanlığı vardı. 469'da papa bu gayri-hristiyan bayramını yasaklayarak sadece kura çekilişine izin verdi. ancak artık kuralarda kızların değil azizlerin isimlerini yazılıydı. valentine 1908 tarihli katolik ansiklopedisi'ndeki eski şehitler listesinde, 14 şubat gününe kayıtlı, inancı yüzünden öldürülmüş üç tane aziz valentine geçmektedir: romantik aşk ile valentine arasındaki bağlantı tarihi dokümanlarda hiç geçmemektedir ve kimi tarihçilere göre sadece bir efsanedir. valentine'nin onuruna kutlama günü, 14 şubat 496 yılında papa gelasius tarafından ilan edilmiştir. 1969 yılında kilise takviminden aziz valentine gününü çıkarmıştır. orta çağ romantik aşk ile valentine arasındaki bağlantı ilk olarak 14. yüzyıla ait kaynaklarda görülmektedir. 1381 tarihli parlement of foules adlı kitaba göre, fransa'da ve i̇ngiltere'da 14 şubat geleneksel olarak kuşların çiftleşme günü olarak bilinmekteydi. günün bu özelliğinden dolayı sevgililer birbirlerine güzel sözler yazan notlar vermekteydi ve bu notlarda birbirlerine valentine diye hitap etmekteydiler. hıristiyan olduğu için öldürülmüş din adamı valentine ile romantik aşk arasındaki ilişkiyi anlatan efsanelerin 14. yüzyılda ortaya çıktığı düşünülmektedir. bu efsanelerde geçen başlıcaları şöyledir: valentine, öldürüleceği günden bir gün önce gardiyanın kız kardeşine "valentine'ninden" imzalı bir aşk notu vermişti. romalı askerlerin evlenmesinin yasak olduğu dönemlerde; gizlice evlenmelerine yardım etmişti. günümüzde sevgililer günü 14 şubat, 1800 yıllarda amerikalı esther howland'ın ilk sevgililer günü kartını yollamasından bu yana çok sayıda insanın kutladığı toplumsal bir olay olmuştur. bunun doğal sonucu olarak olayın ticari yönü çok fazla önem kazanmış, sevgililer günü tüm dünyada ticaretin canlandığı bir dönem haline gelmiştir. --- spoiler ---